Үйлт нэрийн одоо цаг юунд хэрэглэгддэг вэ? - Present Participle
Англи хэлний оюутны хувьд та одоо үргэлжилж буй цаг мөн энгийн өнгөрсөн цаг гэх мэт зарим үйл үгийн цагуудтай танил байгаа байх. Хүмүүс үйлт нэрийн одоо цагийн талаар мөн энэ нь ямар утгатай болохыг нь мэдэхгүй байсан гэж сонссон уу? Хэрэв тийм бол та зөв газартаа ирлээ!
Үйлт нэрийн одоо цаг гэж юу болох, хэзээ ашиглах талаар олж мэдэхийн тулд үргэлжлүүлэн уншина уу!
Үйлт нэрийн одоо цаг гэж юу вэ?
Үйлт нэрийн одоо цаг, gerund /-ing/ нь англи хэлний үйл үг бүрийн нэг хэлбэр юм. Үүнийг бий болгохын тулд бид үйл үгийн үндсэн хэлбэр дээр -ing залгадаг. Жишээлбэл;
Eat - Eating
Sleep - Sleeping
Wait - Waiting
Eating, sleeping, waiting эдгээр нь бүгд үйлт нэрийн одоо цагууд юм.
Зөв бичгийн дүрмүүд
E -ээр төгссөн үйл үгнүүдийн e- нь хасагдаж ing- г нэмдэг. Жишээлбэл;
Drive - driving
stop, put, sit гэх мэт ихэнх богино ганц үетэй үйл үгүүдийн хувьд бид сүүлийн гийгүүлэгчийг хоёр удаа бичдэг. Жишээлбэл,
Stopping, putting, sitting.
Бид үйлт нэрийн одоо цагийг хэзээ ашигладаг вэ?
Үйлт нэрийн одоо цагийг дараах нөхцөлд ашигладаг.
а) үргэлжилж буй цагуудад
б) тэмдэг нэрээр
в) тодорхой нэг үйл үгсийн дараа
г) өнгөрсөн үйлдлийг тайлбарлахдаа
Эдгээр хэрэглээ тус бүрийг нарийвчлан авч үзье.
Үргэлжилж буй цагууд
Бид одоо болж байгаа үйлдлийг тайлбарлахын тулд бид үргэлжилж буй цагуудыг ашигладаг. Энэ нь одоо, өнгөрсөн, ирээдүйд байж болно. Жишээлбэл;
Verb tense
Example
Meaning
You’re reading this article.
The action is happening in this moment.
I was reading at 10 p.m. last night.
A finished action that started before 10 p.m. and had not finished at 10 p.m.
Present perfect continuous
She has been waiting for an hour.
The action started an hour ago and has continued up to this moment
Past perfect continuous
It had been snowing all morning when we arrived.
This focuses on a long action that ended before another in the past.
Future continuous
Come round this afternoon. I’ll be working in my office.
An action that will start in the future and be in progress when something else happens.
Future perfect continuous
By the end of next week we’ll have been working on this project for six months
This focuses on the duration of a future action up until a particular moment.
Зарим нэг жишээг харуулбал;
What are you doing? - I’m finishing this report.
Zoe was cooking when we arrived.
How long have you been working here?
They’d been trying to repair the computer for ages when finally they found the problem.
You’ll be lying in the sun this time next week.
Next week they’ll have been building these offices for two years.
-Ing тэмдэг нэрээр
Англи хэлний олон үйл үгүүд нь үйлт нэрийн одоо цагийг хэрэглэн тэмдэг нэр болон хувирдаг. Жишээлбэл;
Interesting (from the verb ‘to interest’)
Tiring (from the verb ‘to tire’)
Boring (from the verb ‘to bore’)
Amazing (from the verb ‘to amaze’)
Бид эдгээр тэмдэг нэрүүдийг хүмүүс, зүйлс, болон нөхцөл байдлыг заасан нэр үгүүдийг тодорхойлохдоо ашиглаж болно. Жишээлбэл;
You must see this film. It’s really interesting.
What an amazing view. It’s beautiful!
I had a boring weekend. I didn’t do anything.
Her job is very tiring. She has to stay on her feet all day.
Go- ийн араас oдоо цагийн үйлт нэрийг хэрэглэх
Бид одоо цагийн үйлт нэрийг хөдөлгөөн заасан зарим нэг үйл үгийн дараа, ихэвчлэн "to go" хэрэглэдэг. Жишээлбэл;
To go skiing
To go jogging
To go sailing
To go swimming
To go climbing
Үйлт нэрийн одоо цаг нь тодорхой нэг үйл үгүүдийн араас
Мөн үйлт нэрийн одоо цагийг мэдрэхүйн үйл үгсийн дараа хэрэглэдэг(See, Look, Hear, Sound, Feel, Taste, Watch, Smell гэх мэт) Жишээлбэл;
We saw the police catching a criminal.
They heard someone calling for help.
I watched the band marching past.
Нэгэн зэрэг хоёр үйлдлийг дүрслэхдээ
Үйлт нэрийн одоо цагийг хоёр зүйл нэгэн зэрэг тохиолдсон үед ашиглаж болно. Үйлт нэрийн одоо цагийг ашиглах нь нэлээд албан ёсны бөгөөд ерөнхийдөө зөвхөн бичгийн англи хэл дээр хэрэглэдэг. Жишээлбэл,
Walking down the street she met her old friend.
Arriving late she realized she’d missed the meeting.
Driving to work he listened to the radio.
Одоо та үйлт нэрийн одоо цаг гэж юу болох мөн үүнийг хэзээ хэрэглэх талаар сайн ойлголттой боллоо. Үүнийгээ аль болох олон удаа давтахыг хичээгээрэй.
English Learning Tips
Зөв мэдлэг эзэмшсэнээр Aнгли хэлний өнгөрсөн цагийг зөв ашиглахад давуу тал болно. Жирийн өнгөрсөн болон төгс одоо цагийн талаар та сайн мэдэж магадгүй. Мөн өнгөрөн үргэлжилсэн цагийг ч сайн эзэмшсэн байж болно. Өнгөрсөн цагийн нэг хэлбэр болох төгс өнгөрсөн цагийг ашиглаж сурснаар цагуудыг хооронд нь харьцуулах, өнгөрсөн цагт хийгдсэн үйлдлийг илэрхийлэх чадварт суралцах юм. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс авч болно.
Хүмүүсийн юу гэж хэлснийг тайлбарлахын тулд ярианы хоёр төрөл байдаг - шууд яриа ба шууд бус (эсвэл дам) яриа. Эдгээр хэлбэрүүдийн талаар илүү ихийг олж мэдэн, өгүүллэг бичих чадвараа сайжруулахын тулд үргэлжлүүлэн уншина уу.